Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Xác định rõ vai trò quan trọng của phát triển kinh tế ban đêm, mới đây Văn phòng Chính phủ đã có văn bản gửi một loạt Bộ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Trong đó nêu rõ, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu nội dung báo cáo của Bộ Công Thương, chủ trì, phối hơp với các bộ, cơ quan, địa phương liên quan nghiên cứu, xây dựng "Đề án phát triển kinh tế ban đêm", báo cáo Thủ tướng trong quý I/2020.
Theo Bộ Công Thương: Phát triển kinh tế đêm đã hình thành tại Việt Nam, tuy nhiên mới chỉ xuất hiện manh mún tại một số đô thị và các trung tâm du lịch lớn như Hà Nội, TP HCM, Đà Nẵng, Hội An, Sapa, Huế.
Ví dụ, Hà Nội mới có một khu vực tập trung hoạt động kinh tế đêm nằm ở khu vực phố cổ, nơi đây được phép các hoạt động kinh doanh tới 2h sáng và chợ đêm vào 3 ngày cuối tuần… Huế đang triển khai dự án “Sáng và Sống” nhằm tạo ra thêm nhiều dịch vụ về đêm cho du khách như đưa vào hoạt động hệ thống chiếu sáng kỳ đài, phố đi bộ tại Huế. Quảng Bình đang xây dựng hai sản phẩm du lịch ban đêm là khám phá thành phố Đồng Hới vào ban đêm bằng xe điện, phố chợ đêm.
Có thể nói, Việt Nam chưa định hình thành một khu vực kinh tế có đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP, chưa có báo cáo, thống kê cụ thể về đóng góp của kinh tế đêm vào phát triển kinh tế xã hội.
"Việt Nam hội tụ nhiều điều kiện phát triển kinh tế đêm như có tài nguyên du lịch ưu đãi và ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn của nhiều du khách quốc tế, chính trị an ninh ổn định, không có nguy cơ khủng bố...", Bộ Công Thương đánh giá.
Hiện, mỗi năm Việt Nam có thêm 1,5 triệu người gia nhập vào tầng lớp trung lưu, với mức sống từ 15 USD/ngày trở lên, đang dành nhiều tiền và thời gian để tận hưởng cuộc sống. Khảo sát của The Conference Board và Niesel cho thấy 43% tiền nhàn rỗi của người tiêu dùng Việt Nam được sử dụng cho mục đích giải trí.
Đặc biệt trong bối cảnh xung đột thương mại toàn cầu đang diễn ra có các tác động đến xuất khẩu của Việt Nam, Bộ Công Thương cho rằng việc tập trung vào phát triển kinh tế đêm để thúc đẩy tiêu dùng nội địa thông qua du lịch đêm, ẩm thực đêm, mua sắm và giải trí đêm là phù hợp.
Dù nhận định có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế ban đêm, song Bộ Công Thương cũng chỉ rõ, phát triển loại hình này có những tồn tại điển hình như: Ô nhiễm tiếng ồn, phát sinh các vấn đề về tệ nạn xã hội như tội phạm, mại dâm, sự lai căng về văn hóa, chiếm dụng trái phép không gian công cộng phục vụ kinh doanh…
"Việt Nam cần có đánh giá sâu sắc hơn về quy mô, độ lớn, tiềm năng phát triển kinh tế ban đêm một cách tổng thể đối với từng địa phương, ngành và lĩnh vực có các tiềm năng lợi thế phát triển", Bộ Công Thương nhấn mạnh.
Bộ này cho rằng để phát triển kinh tế ban đêm, Chính phủ cần giao cơ quan đầu mối triển khai xây dựng "Đề án phát triển kinh tế đêm của Việt Nam”; chỉ đạo các địa phương đưa nội dung quy hoạch phát triển kinh tế đêm vào trong quy hoạch tổng thể quy hoạch kinh tế xã hội của tỉnh, thành phố; lựa chọn thực hiện thí điểm phát triển kinh tế ban đêm tại một số thành phố lớn và một số khu du lịch lớn trên cả nước như Hà Nội, HCM, Đà Nẵng, Vũng Tàu, Đà Lạt, Sapa, Hội an...
Tại Anh, kinh tế đêm đóng góp 6% GDP, Australia chiếm 4% GDP…
Đặc thù kinh tế đêm tập trung đô thị lớn như: Las Vegas, New York, Hollywood (Hoa Kỳ); Bắc Kinh, Thượng Hải, Thẩm Quyến (Trung Quốc); Paris, Touluse (Pháp)… Do đó hầu hết quốc gia đều phân quyền cho chính quyền địa phương trong quy hoạch và phát triển kinh tế đêm tại địa phương.
Tại Trung Quốc, năm 2018 thành phố Bắc Kinh đã xây dựng kế hoạch hành động xây dựng thành phố đầu mối quốc tế về tiêu dùng giai đoạn 2018-2022 với mục tiêu năm 2022 Bắc Kinh sẽ trở thành điểm đến tiêu dùng quốc tế đặc sắc, cao cấp và đến năm 2035 trở thành trung tâm tiêu dùng quốc tế mang thương hiệu "Đêm Bắc Kinh" nổi tiếng toàn cầu.
Tại Anh, chính quyền thành phố Lon Don đang đưa nội dung về phát triển kinh tế đêm vào trong Quy hoạch phát triển thành phố mới với mục tiêu trở thành "Thành phố Lon Don 24h”…
Tại Australia, năm 2013 chính quyền thành phố Sydney đã xây dựng chiến lược và kế hoạch hành động phát triển kinh tế đêm đến năm 2030 với mục tiêu biến Sydney thành một thành phố toàn cầu về đêm và thành lập Ủy ban kinh tế ban đêm.
Thanh Nguyễn