Bún chay thập cẩm hình thức rất hấp dẫn.

 

Thật khó có nơi nào kỳ lạ như ở Huế, các ngày 14, 15, 30 và mùng 1 âm lịch các nhà hàng bán món “hến” (cơm hến, bún hến) đều đóng cửa nghỉ; rồi các nhà hàng bán bún bò đều thay đổi thực đơn từ “mặn” sang bún “chay”.

 

Bún chay vậy mà ngon lành không kém gì bún bò bán thường ngày. Nên thỉnh thoảng nếu ngán thịt, cá bạn có thể đổi món với bún chay Huế, dùng làm điểm tâm hay ăn chơi đều ngon. Phụ nữ Huế hầu hết đều biết làm món bún chay. Nét độc đáo của bún Huế chính là món ăn chế biến cầu kỳ này.

 

Trong các gia đình theo đạo Phật, muốn làm món chay các bà nội trợ đi chợ mua đậu hũ (còn gọi là khuôn đậu) đã cắt thành từng khuôn nhỏ, về chiên với dầu thật nóng, cho đến khi vàng, vớt ra, để ráo dầu (không mua thứ đậu đã chiên sẵn). Nấm đông cô, nấm hương ngâm trong nước ấm khoảng 30 phút, cắt miếng nhỏ. Mì căn cũng thái thành miếng vừa ăn, ướp đường, nước tương, bột nêm chay xong để khoảng một giờ cho thấm. Đun nóng chảo với dầu, cho boa-rô vào trước, sau đó cho tất cả mì căn, đậu hũ, nấm đông cô hay nấm hương vào sau, nêm gia vị và xào đều cho thấm.

 

Bún riêu chay được chế biến cầu kỳ và tinh tế như thật

 

Không quên mua thêm vài lạng măng khô, đem về ngâm với nước ấm, xả sạch, rồi luộc độ 20 phút vớt ra rửa lại bằng nước lạnh, rồi đem luộc như thế lần thứ hai cho đến khi mềm, vắt khô nước, chỉ chọn những phần non cắt thành miếng ướp với gia vị.

 

Tất cả xong xuôi thì bắc nồi nước sôi, cho măng vào hầm, kế đó cho đậu hũ, mì căn và nấm, đợi sôi lại và nêm nếm cho vừa miệng, rồi tắt lửa. Khi ăn, trước hết bỏ bún vào tô, múc nước súp có măng, nấm, đậu hũ, rắc tiêu, ngò, nêm lại vừa ăn. Thư thả bỏ nấm rơm, cải bắp thảo và cải ngọt, bấy giờ tô bún chay kiểu Huế trông thật hấp dẫn! Nước trong, khoe những sợi bún trắng nằm xếp lớp dưới những lát đậu chiên màu vàng đỏ, điểm vài miếng mì căn đường vân màu nâu nhạt, ôm lớp nấm trông như nhụy hoa, ở giữa nổi bật trên nền xanh của hành ngò, cần tây xắt khúc là vài lát ớt đỏ, được quyện quanh bởi lớp váng màu sắc óng ánh của tinh dầu sả.

 

Bún chay khô ăn với nước chấm thanh ngọt.

 

Loanh quanh thăm Huế vào những ngày rằm, mùng 1 âm lịch, khách không khỏi ngạc nhiên và thích thú trước cảnh những quán bún “mặn” bình thường bỗng chốc hóa thành quán bún chay hấp dẫn, độc đáo. Hơn mười năm trở lại đây, quán bún chay xuất hiện ở Huế ngày càng nhiều, khách hàng ngày càng đông, đa số là khách du lịch muốn khám phá món ăn độc đáo và nhẹ bụng này ở cố đô.