Chất phác chân thành như thế chỉ có thể là dẻo đất miền Trung, tươi đẹp hoang sơ đến vậy ắt hẳn là Vườn Quốc gia Bạch Mã!

Hoàng hôn Bạch Mã 

Tọa lạc tại một trong những nơi đẹp nhất miền Trung Việt Nam, núi Bạch Mã có vị trí lý tưởng trông như một con ngựa bạch duỗi chân hướng biển mênh mông, cách cố đô Huế trầm mặc khoảng 40km về phía nam và cách thành phố Đà Nẵng sôi động khoảng 80km về phía bắc; nằm ở phần cuối cùng của dãy Trường Sơn Bắc kéo dài từ biên giới Việt – Lào ra tới biển Đông với độ cao khoảng 1.444m so với mực nước biển. Khí hậu Bạch Mã trong lành, mát mẻ quanh năm, được đánh giá là một trong những vùng khí hậu dễ chịu nhất ở khu vực Đông Dương xưa nay; kể cả những khi miền Trung nắng nóng oi ả thì trên Bạch Mã vẫn mát mẻ dễ chịu.

Với người Huế, Bạch Mã có thể xem là ngọn núi tâm linh với truyền thuyết ra đời tên gọi là từ sự tích một vị tướng cưỡi ngựa trắng bay lên núi; đứng từ cầu Lương Điền hay núi Ngự Bình nhìn về Bạch Mã ngắm mây phủ đầu non cũng nhận ra dáng hình của chiến mã nghìn năm đợi chủ. Cho đến những năm 1933 khi người Pháp phát hiện ra nơi này, kỹ sư trưởng M. Girard đã lên kế hoạch chi tiết cho việc xây dựng Bạch Mã thành một khu nghỉ dưỡng trên cao trong đó có các biệt thự cùng công trình công cộng, và cả những phân khu dành riêng cho việc trồng rừng và bảo tồn thiên nhiên. Trên đỉnh núi, người Pháp xây nơi để trú chân ngắm cảnh gọi là Vọng Hải Đài. Từ vị trí Vọng Hải Đài có thể quan sát được toàn cảnh đèo Hải Vân, núi Túy Vân, đầm Cầu Hai, cửa Từ Hiền, vịnh Chân Mây, hồ Truồi với Trúc Lâm Bạch Mã, thậm chí là cả 2 thành phố Huế và Đà Nẵng những ngày trời quang mây tạnh. Rồi chiến tranh và thời gian đã đặt Bạch Mã vào quên lãng, phủ rêu xanh và tàn tích lên những công trình xây cất trên đỉnh núi cho đến giai đoạn 1991 khi dự án Vườn Quốc gia Bạch Mã được tái khởi động trở lại và hơn 15 năm sau đó được liên tục mở rộng cho đến quy mô hiện tại. Bạch Mã của hôm nay đã thành một trong những Vườn Quốc gia lớn có hệ sinh thái đa dạng nhất Việt Nam, với hơn 22.000ha diện tích tự nhiên, trong đó rừng nguyên sinh chiếm tới 17.000ha. Hệ động thực vật cũng vô cùng phong phú, với hơn 900 loài động vật và khoảng 1.400 loài thực vật. Song song các biệt thự cổ xây dựng từ thời Pháp một số đã được trùng tu lại và trở thành các khu nghỉ dưỡng đón khách trong nước và quốc tế như biệt thự Đỗ Quyên, Kim Giao, Sao La.

Đường mòn vào Ngũ Hồ 

Dân gian xưng tụng rằng “Xem cây thì vào Cúc Phương, ngắm thú nên đến Cát Tiên, tắm thác mời lên Bạch Mã”, bởi Bạch Mã có nhiều thác đẹp ngoạn mục với những tên gọi cũng đẹp không kém! Nổi tiếng nhất phải kể đến thác Đỗ Quyên – đặt theo tên loài hoa mà mỗi dịp xuân về lại nở đỏ chân thác – cao 300m tuôn chảy ngày đêm theo bờ đá như suối tóc đẹp thủy mặc giữa bạt ngàn rừng núi hoang sơ. Cách đó không xa là kỳ thú thiên nhiên khác – khu Ngũ Hồ – tập hợp 5 hồ nước nhỏ ở 5 độ cao khác nhau, nằm sát tạo thành một con suối lớn. Hồ nằm sâu trong rừng nên nước trong vắt, mát lạnh, nơi khách du lịch có thể tắm và bơi lội thỏa thích. Trong cái kỳ vỹ tịch liêu của núi non Bạch Mã, Ngũ Hồ như những nốt nhạc độc đáo âm vang khiến người ta thấy thêm yêu quý nhớ nhung nếu đã một lần đặt chân đến!

Dải lụa Đỗ Quyên giữa núi rừng xanh thẳm 

Du khách đến thăm Bạch Mã còn có thể lựa chọn giải pháp mang theo lều bạt và tự cắm trại ở chân núi nếu không muốn ở tại khách sạn hay homestay. Bên cạnh khí hậu lý tưởng, môi trường sạch sẽ của Bạch Mã sẽ làm không ít người bất ngờ! Ngoài việc phát túi đựng rác cho du khách, những biển báo song ngữ khuyến cáo về du lịch sinh thái như “Xin hãy đem rác ra khỏi rừng” hay “Tại sao không có thùng rác ở đây” góp phần đáng kể vào việc giữ gìn các điểm du lịch và tuyến đường dài hơn 17km từ chân lên đến đỉnh núi cực kỳ sạch sẽ. Đây chính là những biện pháp tích cực thời gian qua nhằm phát triển du lịch khám phá Vườn Quốc gia đúng với tinh thần 3 không: “Không giết gì ngoài thời gian, không lấy gì về ngoài những bức ảnh, không để lại gì ngoài những dấu chân!”.

Tạo hóa đã ban cho Bạch Mã một vị trí chiến địa lịch sử như thế, lại cho núi rừng một phong cảnh hữu tình như ảo mộng khiến chốn hùng quan sơn thủy này vừa hoang dã thú vị vừa nên thơ hài hòa. Bạch Mã vốn đã ngủ yên, vóc dáng xưa đã từng là hoài niệm; giờ đây Bạch Mã đang thức dậy để xứng tầm hơn với vai trò là kho tàng sinh quyển động thực vật phong phú độc đáo và từng bước trở thành khu du lịch sinh thái miền nhiệt đới tiềm năng nhất Việt Nam.