Luật du lịch số 09/2017/QH14 có nhiều điểm mới

Luật Du lịch số 09/2017/QH14 được Quốc hội khóa XIV thông qua ngày 19/6/2017 và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2018 có nhiều điểm mới so với Luật du lịch 2015. Điều này đòi hỏi cần phải nghiên cứu một cách cụ thể, chi tiết các hành vi vi phạm để xây dựng Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch. Ảnh: Nguyên Hà

Theo bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch, “một trong những quan điểm xuyên suốt của Luật Du lịch 2017 là lấy khách du lịch làm trung tâm của mọi hoạt động du lịch. Nhiều nội dung liên quan như quy định về quản lý khu, điểm du lịch, kinh doanh dịch vụ lữ hành, hướng dẫn viên du lịch, kinh doanh các dịch vụ du lịch khác đều đã được điều chỉnh, bổ sung để bảo đảm an ninh, an toàn, quyền và lợi ích hợp pháp của khách du lịch, tạo điều kiện thuận lợi để khách du lịch tham quan, du lịch.”

Cụ thể, đối với  hoạt động kinh doanh dịch vụ lữ hành Luật Du lịch 2017 quy định: Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành không được lợi dụng hoạt động du lịch để đưa người Việt Nam ra nước ngoài hoặc từ nước ngoài vào Việt Nam trái pháp luật; phải công khai tên doanh nghiệp, số giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành trên biển hiệu tại trụ sở, chi nhánh, văn phòng giao dịch, trong hợp đồng lữ hành, trên ấn phẩm quảng cáo và trong giao dịch điện tử; phải mua bảo hiểm cho khách du lịch; sử dụng hướng dẫn viên du lịch để hướng dẫn cho khách du lịch theo hợp đồng lữ hành; doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa phải ký quỹ và được cấp giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa...

Trong hoạt động kinh doanh lưu trú du lịch: Chủ cơ sở kinh doanh lưu trú du lịch không được quảng cáo không đúng loại, hạng cơ sở lưu trú du lịch hoặc quảng cáo về loại, hạng khi chưa được cơ quan có thẩm quyền công nhận; chỉ được sử dụng từ “sao” hoặc hình ảnh ngôi sao để quảng cáo về hạng cơ sở lưu trú du lịch chi chưa được cơ quan có thẩm quyền công nhận; phải bảo đảm duy trì điều kiện kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch, duy trì chất lượng cơ sở lưu trú du lịch theo đúng loại, hạng đã được công nhận...

Kinh doanh dịch vụ du lịch khác được công nhận đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch: Phải đảm bảo điều kiện kinh doanh, tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch theo quy định của Luật Du lịch và các quy định của pháp luật có liên quan trong suốt quá trình kinh doanh.

Trong hoạt động hướng dẫn du lịch: Hướng dẫn viên du lịch được hành nghề khi thỏa mãn 3 điều kiện là có thẻ hướng dẫn viên; có hợp đồng với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hướng dẫn du lịch hoặc là hội viên của tổ chức xã hội nghề nghiệp; có hợp đồng hướng dẫn với doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành hoặc văn bản phân công hướng dẫn theo chương trình du lịch.

Đồng thời, Luật Du lịch năm 2017 cũng bổ sung thêm nhiều quy định mới về nghĩa vụ của hướng dẫn viên du lịch so với Luật Du lịch năm 2005 như: phải báo cáo người phụ trách kinh doanh dịch vụ lữ hành quyết định thay đổi chương trình du lịch trong trường hợp khách du lịch có yêu cầu; tham gia khóa cập nhật kiến thức theo quy định; phải mang theo giấy tờ phân công nhiệm vụ của doanh nghiệp tổ chức chương trình du lịch và chương trình du lịch bằng tiếng Việt trong khi hành nghề, trường hợp hướng dẫn cho khách du lịch quốc tế thì phải mang theo chương trình du lịch bằng tiếng Việt và tiếng nước ngoài.

Trong đảm bảo an toàn cho khách du lịch, giải quyết kiến nghị của khách du lịch: Luật Du lịch năm 2017 bổ sung trách nhiệm cụ thể của các tổ chức, cá nhân quản lý khu du lịch, điểm du lịch, kinh doanh du lịch trong việc đảm bảo an toàn cho khách du lịch và giải quyết kịp thời kiến nghị của khách du lịch.

Nghị định158/2013/NĐ-CP và Nghị định số 28/2017/NĐ-CP chưa bao quát hết các hành vi vi phạm trong lĩnh vực du lịch

Việc doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bán hợp đồng kỳ nghỉ cho khách du lịch chưa được quy định cụ thể, rõ ràng trong các văn bản quy phạm pháp luật, chưa có chế tài xử phạt vi phạm hành chính. Ảnh minh họa. Nguồn: dantri.com.vn

Sau 04 năm thực hiện nhiều quy định trong Nghị định 158/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo đã không còn phù hợp với thực tiễn trong lĩnh vực du lịch. Ngày 20/3/2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 28/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 131/2013/NĐ-CP ngày 16 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan và Nghị định số 158/2013/NĐ-CP.

Từ năm 2014-2017, Thanh tra ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 9.096 tổ chức và hơn 1000 cá nhân có hoạt động du lịch, đã xử phạt vi phạm hành chính 1.594 tổ chức, 347 cá nhân, tổng số tiền xử phạt 11.701.400.000 đồng. Trong đó:
Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 539 tổ chức, 180 cá nhân có hoạt động du lịch, đã xử phạt vi phạm hành chính 127 tổ chức, 47 cá nhân, tổng số tiền xử phạt 1.893.900.000 đồng.
Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Du lịch các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 8.557 tổ chức, 820 cá nhân có hoạt động du lịch, tổng số tiền xử phạt 9.807.500.000 đồng.

Tuy nhiên, một số hành vi vi phạm, quan hệ du lịch phát sinh trong thực tiễn nhưng chưa được điều chỉnh trong Nghị định số 158/2013/NĐ-CP và Nghị định số 28/2017/NĐ-CP.

Cụ thể, hoạt động du lịch thời gian qua có nhiều hành vi vi phạm của các đối tượng nhưng lại chưa được quy định cụ thể, rõ ràng trong các văn bản quy phạm pháp luật đặc biệt là chưa có chế tài xử phạt vi phạm hành chính như: Việc hai doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành ký hợp đồng hợp tác mỗi doanh nghiệp tiến hành thực hiện một phần của chương trình du lịch (một doanh nghiệp thực hiện thủ tục xin xét duyệt nhân sự, một doanh nghiệp thực hiện việc đón, đưa và tiễn khách du lịch...). Hay như việc doanh nghiệp kinh doanh bất động sản bán hợp đồng kỳ nghỉ cho khách du lịch...

Do đó, cần có chế tài xử lý triệt để các hành vi vi phạm, đảm bảo được lượng khách du lịch cũng như sự phát triển bền vững của ngành du lịch nước ta trong thời gian tới.

Mặt khác, sau khi Luật Du lịch năm 2017 có hiệu lực, qua thanh tra, kiểm tra phát hiện nhiều hành vi vi phạm các quy định của Luật Du lịch năm 2017, tuy nhiên, cơ quan thanh tra không thể tiến hành xử phạt vi phạm hành chính do thiếu chế tài xử phạt, các hành vi vi phạm này chưa được đưa vào Nghị định số 158/2013/NĐ-CP hay Nghị định số 28/2017/NĐ-CP. Hoặc có những hành vi vi phạm được quy định trong hai Nghị định trên nhưng lại không còn phù hợp với Luật Du lịch năm 2017.

Vì vậy, việc xây dựng và sớm ban hành Nghị định quy định xử phạt trong lĩnh vực du lịch là cần thiết để tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong quản lý nhà nước đồng thời thu hút khách du lịch và đảm bảo phát triển du lịch bền vững./.