Du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam tới năm 2020, với tiềm năng phát triển lớn nhưng chưa được khai thác xứng tầm. Trong đó, các điểm du lịch nông nghiệp đang có xu hướng thu hút du khách trong và ngoài nước. Tuy nhiên, sản phẩm du lịch và chất lượng dịch vụ là hai vấn đề trọng yếu trong việc phát triển mô hình du lịch nông nghiệp, do người nông dân chỉ quen làm nông thuần túy, không có kỹ năng làm du lịch.
TS. Ngô Kiều Oanh - Giám đốc Nông trại đồng quê Ba Vì - cho biết: “Thời gian qua, tại nhiều địa phương, các tổ chức, cá nhân đã bắt tay vào đầu tư, khai thác du lịch nông nghiệp. Một số tour điển hình đã trở thành thương hiệu thu hút du khách như tour mùa lúa chín ở làng cổ Ðường Lâm (Hà Nội), thăm mô hình làng quê Yên Ðức (Quảng Ninh), tham quan làng tranh dân gian Ðông Hồ (Bắc Ninh), nông trường Mộc Châu (Sơn La), làng rau Trà Quế (Hội An, Quảng Nam), hay du lịch miệt vườn, chợ nổi ở khu vực đồng bằng sông Cửu Long…
Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển mô hình du lịch nông nghiệp.
Theo sở Du lịch TP.HCM, nhu cầu du khách muốn tham quan, trải nghiệm du lịch nông trại, miệt vườn tăng từ 20 tới 30% mỗi năm. Tuy nhiên, hầu hết hoạt động du lịch nông nghiệp vẫn mang tính tự phát, nhỏ lẻ, đơn điệu, trùng lặp; sản phẩm chưa thật sự hấp dẫn và chưa được chú trọng về thương hiệu.
Phần lớn sản phẩm mới chỉ đáp ứng nhu cầu tham quan, nghỉ ngơi, ăn uống, trải nghiệm của du khách ở mức đơn giản mà chưa tận dụng được hết lợi thế để thu hút cũng như tăng mức chi tiêu của khách. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất phụ trợ tại nhiều điểm du lịch nông nghiệp cũng chưa được đầu tư hoàn chỉnh. Nhiều nơi thậm chí không có nhà vệ sinh. Thêm nữa, tính liên kết giữa điểm đến với các doanh nghiệp lữ hành còn hạn chế, dẫn tới khả năng thu hút khách không cao.
Theo ông Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, ngành du lịch và nông nghiệp đã phối hợp xây dựng, triểu khai mô hình phát triển du lịch nông nghiệp gắn với mô hình xây dựng nông thôn mới, chú trọng khai thác bản sắc văn hóa vùng miền, đa dạng hóa sản phẩm du lịch.
Nhờ nhiều đặc điểm tương đồng, các doanh nghiệp và nông dân Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm phát triển du lịch nông nghiệp ở Đài Loan (Trung Quốc). Sau khi chuyển đổi từ mô hình nông nghiệp truyền thống sang mô hình nông nghiệp kết hợp giải trí, trải nghiệm, một làn sóng du lịch nông nghiệp đã xuất hiện ở Đài Loan. Các khu vực du lịch nông nghiệp được xây dựng dựa trên nền tảng cụm kinh tế và các trang trại du lịch tư nhân.
Trang trại bò sữa trên bờ vực phá sản đã trở thành điểm du lịch hút khách.
Một câu chuyện nổi tiếng ở Đài Loan kể về trang trại Bò bay của ông Thi Thượng Tân. Trước nguy cơ phá sản, ông Thi đã chuyển từ nuôi bò vắt sữa đơn thuần sang làm du lịch nông nghiệp, thu hút du khách đến tham quan nông trại, trải nghiệm các hoạt động với vật nuôi và thưởng thức các đồ ăn ngon từ sữa.
Trang trại Hoa Lộ trồng 400 loài hoa không chỉ để bán ra thị trường, mà còn dùng để chế tạo thành tinh dầu bán cho khách du lịch. Khách tới tham quan cánh đồng hoa được xông chân, massge, tắm bằng các loại tinh dầu và thưởng thức những món ăn từ các loài hoa.
Trang trại có đường hoa anh đào cho du khách chụp ảnh.
Trang trại Shangrila của ông Trương Thanh Lai cũng là một thành công điển hình. Trước đó, ông chỉ trồng cây ăn quả để bán. Sau này, khách đến mua hoa quả nhiều và có nhu cầu ở lại, ông phát triển đầu tư dịch vụ ăn uống, nghỉ dưỡng tại nông trại.
Trang trại Shangrila rộng lớn, thoáng mát.
Một nông trại du lịch nổi tiếng khác của xứ Đài là nông trại Long Vân. Tại đây, du khách có thể ngắm hoàng hôn lộng lẫy, tắm mình trong không khí trong lành của núi rừng, thưởng thức bữa ăn từ nguyên liệu được nuôi trồng trực tiếp ở trang trại. Ngoài ra, du khách còn được trải nghiệm các hoạt động đa dạng như làm bánh, hái chè, làm nghề nông…
Du khách hào hứng với trải nghiệm làm nông.
Buổi chia sẻ “Kỳ tích xanh - chia sẻ kinh nghiệm phát triển nông nghiệp du lịch Đài Loan - Việt Nam” sẽ diễn ra vào ngày 12/9. Buổi chia sẻ có sự tham gia của các đơn vị chỉ đạo phát triển nông nghiệp, du lịch, các trang trại và các đại diện từ Hiệp hội Phát triển nông trại du lịch Đài Loan.
Diệp Trà